So với các tỉnh, thành khu vực miền Tây Nam bộ, Kiên Giang có lợi thế vượt trội về phát triển du lịch biển – đảo. Nổi trên mặt biển Kiên Giang là 5 quần đảo An Thới, Thổ Chu, Nam Du, Bà Lụa và Hải Tặc, với hơn 143 hòn đảo lớn nhỏ đã kiến tạo nên một “Hạ Long phương Nam” ẩn chứa những điều kỳ thú nơi vùng biển này. Trong đó, Hòn Sơn – một kiệt tác thiên nhiên – đang khơi mở tiềm năng du lịch.
Một góc đảo Hòn Sơn.
Hòn Sơn hay còn gọi là Hòn Sơn Rái, nằm giữa xã đảo Hòn Tre và quần đảo Nam Du. Năm 1983, tách ra từ xã Lại Sơn của huyện An Biên, hòn này có tên Lại Sơn là một xã đảo thuộc huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Nét hấp dẫn, thu hút du khách tìm đến Lại Sơn chính nhờ cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, môi trường trong lành, hải sản còn nguyên hương vị biển tươi ngon. Cùng với đó là những bãi biển đẹp với cát vàng, cát trắng hòa quyện trong làn nước xanh trong như: Bãi Nhà, Bãi Xếp, Bãi Bàng, Bãi Bộ, Bãi Bấc, Bãi Giếng, Bãi Thiên Tuế… Cảnh đẹp Hòn Sơn còn có đường quanh đảo và xuyên đảo, suối nước, cầu cảng Bãi Nhà và Bãi Bấc, đỉnh núi Ma Thiên Lãnh cao nhất Hòn Sơn, đỉnh Ông Rồng, Đá Bàn… Những nơi tín ngưỡng, thờ cúng dân gian như: Đình thần Nguyễn Trung Trực, Đình Nam Hải, Miếu Bà chúa Hòn, Dinh ông Nam Hải, Chùa Hải Sơn tự, tượng Phật Lộ thiên… với các lễ hội truyền thống hằng năm giàu bản sắc văn hóa dân tộc. Tất cả đã tạo nên một Hòn Sơn tiềm năng du lịch, với những sản phẩm du lịch đặc trưng, phong phú và đa dạng.
Ông Đặng Văn Hường, Phó Chủ tịch UBND xã Lại Sơn cho biết: Tiềm năng du lịch Hòn Sơn đang khai mở, tập trung đầu tư phát triển. Lại Sơn hiện có 15 nhà nghỉ, với hơn 120 phòng, cơ bản đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi của khách du lịch đến Hòn Sơn. Hưởng ứng “Năm Du lịch quốc gia 2016 – Phú Quốc – Đồng bằng sông Cửu Long”, Lại Sơn đón hơn 10.000 lượt du khách, cao nhất từ trước đến nay. Mặc dù còn những hạn chế về cơ sở hạ tầng và dịch vụ, nhưng du lịch Hòn Sơn đã ghi tên mình vào bản đồ du lịch Kiên Giang và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Lại Sơn vui mừng, phấn khởi khi đón những đoàn khách đến từ các vùng, miền trong cả nước và du khách quốc tế, cho thấy du lịch Hòn Sơn đã được mọi người biết đến.
Anh Vũ Thành Đạt, khách du lịch đến từ thành phố Hải Phòng bộc bạch: Trước khi đến Hòn Sơn, tôi biết hòn đảo này nổi tiếng với nghề làm nước mắm cá cơm truyền thống mang nhãn hiệu nước mắm Hòn. Sản phẩm đặc trưng đó đi vào câu ca xao xuyến lòng người: “Nước mắm Hòn dầm con cá bẹ – Bởi mê nước mắm Hòn, em trốn mẹ theo anh”. Ấn tượng với tôi khi đến Hòn Sơn là băng rừng, vượt núi lên đỉnh Ma Thiên Lãnh có độ cao hơn 400 mét so mặt nước biển, với nhiều câu chuyện kỳ bí còn lưu truyền. Đứng tại đỉnh núi này, phóng tầm mắt nhìn trọn Hòn Sơn, núi rừng một màu xanh ngút ngàn, những rặng dừa ru mình trong gió, hòa điệu cùng âm thanh sóng biển như một khúc tình ca của đất trời vang lên dạt dào cảm xúc mà không một dàn nhạc nào có thể hòa tấu được. Ngoài khơi xa, những chiếc thuyền đánh cá nhấp nhô trên mặt biển lam xanh, lúc ẩn, lúc hiện gợi nhiều xúc cảm, tâm hồn thư thản, yên bình.
Chưa có những khách sạn hiện đại, nhà hàng sang trọng, dịch vụ cao cấp, du lịch Lại Sơn hiện nay tổ chức theo mô hình du lịch gia đình, thân thiện với du khách. UBND xã Lại Sơn phối hợp với các trường, các ngành có liên quan đến du lịch mở lớp tập huấn về kỹ năng giao tiếp, nghệ thuật làm du lịch gia đình, cung cách phục vụ du khách cho doanh nghiệp, hộ gia đình đang đầu tư phát triển du lịch. Chị Nguyễn Hồng Cúc, chủ nhà nghỉ Hồng Cúc ở ấp Bãi Nhà B, xã Lại Sơn (Kiên Hải) chia sẻ: “Bước đầu làm du lịch rất bỡ ngỡ nhưng chỉ một thời gian ngắn thì quen nhờ tham gia lớp tập huấn du lịch của xã tổ chức kết hợp với rút kinh nghiệm thực tế hằng ngày nên việc phục vụ, đáp ứng nhu cầu của khách du lịch ngày càng tốt hơn. Khách đến thuê phòng nghỉ, đặt ăn tại gia đình, thuê xe hai bánh đi quanh đảo, đến các bãi tắm, thăm quan, tìm hiểu đình chùa trên đảo. Giá cả dịch vụ niêm yết và thực hiện đúng quy định, không có tình trạng “chặt chém” làm ảnh hưởng và gây phản cảm cho du lịch Lại Sơn.”
Khách du lịch đến Hòn Sơn.
Xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, trong đó có lĩnh vực du lịch, Lại Sơn được Trung ương và tỉnh Kiên Giang đầu tư nhiều dự án, công trình trọng yếu. Đường quanh đảo với chiều dài khoảng 15 km, vốn đầu tư 127 tỷ đồng và đường xuyên đảo dài hơn 4 km, vốn đầu tư 111 tỷ đồng xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng phục vụ tốt nhu cầu đi lại của cư dân và khách du lịch. Tiếp đến, hơn 42 tỷ đồng đầu tư 2 cầu cảng Bãi Nhà và Bãi Bấc phục vụ phát triển kinh tế thủy sản, thương mại, du lịch. Cư dân Hòn Sơn càng phấn khởi hơn khi cuối tháng 11 vừa qua, đường dây 110 kV vượt biển, cấp điện quốc gia cho xã đảo Lại Sơn tổng mức đầu tư 368 tỷ đồng, đưa vào vận hành trong niềm vui, hạnh phúc của khoảng 2.000 hộ dân trên đảo, với hơn 8.000 người được sử dụng điện lưới quốc gia. Cùng với đó, công trình hồ chứa nước ngọt thể tích 80.000 m³, vốn đầu tư hơn 80 tỷ đồng đang đẩy nhanh tiến độ thi công sớm hoàn thành đưa vào khai thác phục vụ nước sinh hoạt cho cư dân xã đảo Lại Sơn.
Phó Chủ tịch UBND xã Lại Sơn Đặng Ngọc Hường phấn khởi cho biết: Du lịch Hòn Sơn đang đứng trước cơ hội để phát triển. Thời gian từ thành phố Rạch Giá đến với Lại Sơn và ngược lại rút ngắn còn khoảng 90 phút bằng phương tiện tàu cao tốc hiện đại, an toàn, ngày càng có nhiều du khách tìm đến. Hai dự án trọng yếu gồm điện lưới quốc gia và hồ chứa nước ngọt là mơ ước bao đời của cư dân Hòn Sơn nay đã trở thành hiện thực. Hai dự án này cùng với những công trình hạ tầng kỹ thuật khác đã và đang đầu tư xây dựng trên đảo không những làm thay đổi đáng kể diện mạo vùng biển đảo Lại Sơn, cải thiện, nâng lên đời sống cư dân mà còn góp thêm sức mạnh nội lực phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là kinh tế biển cho địa phương, trong đó du lịch là điểm nhấn, mở ra cơ hội giao lưu trên các lĩnh vực với đất liền, với mọi người khắp các vùng, miền cả nước.
Cùng với đó, Bãi Bàng trên đảo Hòn Sơn đang chờ cấp có thẩm quyền phê duyệt xây dựng Khu du lịch Bãi Bàng; xây dựng nhà hàng khách sạn trên biển ở Bãi Bộ và dự kiến thi công trong năm 2017 kết hợp với những sản phẩm du lịch đặc trưng của địa phương như: tắm biển, lặn ngắm san hô, du thuyền ngắm cảnh, câu cá, chinh phục và khám phá đỉnh Ma Thiên Lãnh… tạo cho Hòn Sơn trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn đối với du khách.
Để khai mở, phát triển du lịch Hòn Sơn bền vững trong thời gian tới, xã Lại Sơn tập trung mời gọi đầu tư vào lĩnh vực du lịch phù hợp với điều kiện tự nhiên của vùng biển – đảo. Tiếp tục tranh thủ huy động các nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nhất là hệ thống nhà nghỉ, đường giao thông, cấp điện, cấp nước trên đảo. “Trước mắt, Lại Sơn triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển du lịch gia đình thân thiện gắn với quản lý, bảo vệ môi trường, cảnh quan thiên nhiên. Kiểm soát chặt chẽ tình hình an ninh, trật tự xã hội đảm bảo an toàn cho du khách khi đến đảo kết hợp xử lý nghiêm tình trạng “chặt chém”, “chèo kéo” để Hòn Sơn trong mắt khách du lịch là một điểm đến hấp dẫn, thân thiện.” – Ông Hường khẳng định./.