Tối 24/2, không khí khá náo nhiệt tại một quán nhậu trên đường Phan Văn Trị, quận Bình Thạnh. Gần 20 thực khách ngồi ở bốn bàn đang cụng ly, hỏi thăm nhau sau kỳ nghỉ lễ dài ngày. Bất ngờ phía cổng quán, đoàn công tác hơn chục người gồm 4 nhân viên y tế, UBND quận Bình Thạnh phối hợp công an đi vào. Nhân viên quán ban đầu tưởng là khách chạy ra mời, nhưng sau đó được giới thiệu đoàn đi lấy mẫu tầm soát dịch trong chiến dịch cao điểm sau Tết. Một số khách đứng dậy rời đi được cảnh sát yêu cầu ngồi lại.

Được chọn lấy mẫu trong 5 người ngồi cùng bàn, anh Phan Thế Tường, 30 tuổi ngạc nhiên song vẫn chấp hành. Sau khi thu thập thông tin nơi ở, làm việc, số điện thoại, nam nhân viên văn phòng được lấy mẫu phết, mũi họng trong thời gian khoảng 2 phút. “Đây là lần đầu tiên tôi lấy mẫu xét nghiệm. Cảm giác hơi rát khi họ chọc vào mũi nhưng tôi không thấy phiền hà gì”, anh Tường nói. Sau đó, gần chục nhân viên, đầu bếp và quản lý quán đều được lấy mẫu xét nghiệm.

Cách đó 300 m, tại “phố nhậu” Phạm Văn Đồng, nhiều bàn có 4-5 người ngồi xung quanh nồi lẩu nghi ngút khói say sưa dùng bữa bị gián đoạn khi có đoàn công tác đến làm việc. Thấy nhân viên y tế mặc đồ bảo hộ, anh Trần Thế Phong, 42 tuổi, hoảng hốt vì nghĩ có ca nhiễm. Tuy nhiên sau khi được giải thích anh đã tự nguyện xét nghiệm. “Gần đây tôi gặp nhiều người từ quê vào. Nếu kết quả xét nghiệm âm tính, tôi sẽ yên tâm hơn”, anh Phong nói.

Phó chủ tịch quận Bình Thạnh Thái Thị Hồng Nga cho biết, kế hoạch lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 ngẫu nhiên sẽ diễn ra tại 20 phường của quận đến hết tháng 3/2021. “Mỗi ngày chúng tôi sẽ đến lấy mẫu tại quán nhậu ở 1-2 phường. Việc lấy mẫu theo cơ chế đột xuất, không thông báo trước”, bà Nga nói và lý giải việc tập trung vào quán nhậu do đây là nơi nguy cơ lây nhiễm cao. Sau Tết người dân các địa phương trở lại TP HCM, thường tổ chức tiệc tân niên, ăn uống với bạn bè, đồng nghiệp. “Khi có hơi men, họ dễ lơ là phòng dịch”, Phó chủ tịch nói thêm.

Theo bác sĩ Nguyễn Hoàng Thiện Tâm, Giám đốc Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh, việc lấy mẫu không được gây phiền hà, mỗi bàn chỉ lấy 1-2 người. Toàn bộ nhân viên của quán đều được lấy mẫu vì tiếp xúc nhiều khách trong quán. Thông tin người được lấy mẫu sẽ chuyển về hệ thống phần mềm giám sát của Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP HCM (HCDC). Mẫu sẽ được trung tâm này xử lý trong tối để ra kết quả sáng hôm sau.

Cùng cơ sở kinh doanh ăn uống tập trung đông người, quận Bình Thạnh đã lấy mẫu với người dân các địa phương ghi nhận ca nhiễm về TP HCM tại bến xe miền Đông sau Tết. Đến nay 600/753 mẫu xét nghiệm kết quả âm tính. Bác sĩ Tâm đánh giá việc này giúp ngành y tế dễ xác định nguồn lây nhiễm F0, trong trường hợp phát hiện ca nhiễm sẽ thuận lợi cho quá trình truy vết.

Ngoài quán nhậu và bến xe, chính quyền UBND quận 6 còn thực hiện việc lấy mẫu tiểu thương, người mua hàng tại các chợ và các khu trọ đông công nhân sinh sống. Ông Lê Thanh Bình, Phó chủ tịch UBND quận 6 cho biết, gần 200 mẫu lấy gần đây tại 3 chợ gồm: chợ Phú Lâm, Chợ Lớn và Minh Phụng đã có kết quả âm tính. ” Chúng tôi sẽ lấy mẫu thêm 5 chợ và toàn bộ khu trọ trên địa bàn vào những ngày tới” ông Bình nói. Theo ông Bình, kết quả lấy mẫu ngẫu nhiên trong cộng đồng nếu không có ca nhiễm sẽ giúp người dân an tâm hơn.

Trong khi đó, tại khu vực tập trung nhiều khách sạn cách ly tập trung nhất TP HCM (13 khách sạn), bác sĩ Đỗ Thị Tâm, Phó giám đốc Trung tâm Y tế quận 1 cho biết, quận đang thực hiện lấy khoảng 100 mẫu giám sát mỗi ngày với chuyên gia, người từ nước ngoài trở về. ” Ngoài khách sạn, khoảng 400 mẫu lấy ngẫu nhiên tại các chợ trong những ngày gần đây đều âm tính”, bác sĩ Tâm nói và cho biết khi các bar, karaoke được phép hoạt động trở lại, quận sẽ phối hợp HCDC đưa ra nhiều biện pháp kiểm tra, phòng dịch.

Tại sân bay Tân Sơn Nhất, hành khách các chuyến bay từ sân bay Nội Bài (Hà Nội), Vân Đồn (Quảng Ninh), Cát Bi (Hải Phòng) đều được lấy mẫu tầm soát. Khoảng 10-20% khách mỗi chuyến, bắt buộc thực hiện việc này trước khi rời sân bay.

Theo một lãnh đạo HCDC, việc lấy mẫu ngẫu nhiên trong cộng đồng là cơ chế giám sát “cắt ngang” để sàng lọc tìm “ca bệnh tình cờ”. “Nếu lấy mẫu đại trà số lượng lớn tốn nhiều thời gian để xử lý bệnh phẩm, hao tổn chi phí và không đảm bảo nguồn lực”, lãnh đạo HCDC nói và cho biết mẫu lấy ngẫu nhiên được tính toán dựa trên khu vực có khả năng lây nhiễm dịch cao hay thấp. “Nếu là nhân viên tại sân bay Tân Sơn Nhất, chúng tôi sẽ lấy mẫu tầm soát toàn bộ, đảm bảo âm tính mới để họ làm việc”, đại diện HCDC cho biết.

Trong cuộc họp với Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống Covid-19 mới đây, TP HCM đề nghị Bộ Y tế hỗ trợ sinh phẩm xét nghiệm (test kit) nhanh để đảm bảo việc lấy mẫu, xét nghiệm nơi công cộng. Lãnh đạo Bộ Y tế cho hay 30.000 test kit được chuyển cho thành phố và sẽ hỗ trợ tiếp khi TP HCM có yêu cầu.

Sau Tết đến nay TP HCM cũng ghi nhận thông tin y tế hơn 155.000 trường hợp qua sân bay, ga tàu, bến xe, trạm y tế, cơ sở sản xuất. Trong đó 274 người từ vùng dịch được đưa đi cách ly tập trung, 26 trường cách ly tại nhà. HCDC đã lấy gần 9.500 mẫu giám sát, trong đó gần 9.120 mẫu có kết quả âm tính, số còn lại đang chờ kết quả.

Sở Y tế TP HCM phát động “Chiến dịch cao điểm phòng chống Covid-19” trong một tháng (10/2 đến 10/3) mở rộng trên 21 quận huyện và TP Thủ Đức để chủ động kiểm soát nguy cơ lây lan, bùng phát dịch sau Tết. Trong đó, hoạt động trọng tâm gồm: lấy mẫu xét nghiệm ngẫu nhiên trong cộng đồng, giám sát người đến từ các vùng dịch ở các tỉnh phía Bắc và các chuyên gia nước ngoài.

Đợt bùng dịch mới đây, TP HCM ghi nhận 36 ca gồm 35 ca liên quan sân bay Tân Sơn Nhất, một ca từ Hải Dương. HCDC nhận định dịch đang diễn biến phức tạp, xuất hiện ổ dịch mới tại các tỉnh thành. Do đó, nguy cơ xuất hiện các ca Covid-19 trong cộng đồng luôn hiện hữu, đặc biệt khi nhiều người dân từ các tỉnh khác về TP HCM, cùng nhiều lễ hội sau Tết.

Đình Văn

Nguồn VnExpress